kontakt@diagnostykaprecyzyjna.pl

Metoda suchej kropli krwi – badanie krwi bez wychodzenia z domu

badaniebezwychodzniazdomu

Prekursorem metody suchej kropli krwi (ang. dried blood spot, DBS) był Ivar Christian Bang, norweski chemik medyczny żyjący na przełomie XIX i XX wieku. Choć już za życia Banga dostrzegano ogromny potencjał opisywanej metody, to jednak dopiero w latach 60 XX wieku odkryto, że test suchej kropli krwi może w realny sposób wpłynąć na jakość życia osób cierpiących na fenyloketonurię, czyli wrodzoną chorobę metaboliczną. Wspomnianego odkrycia dokonał amerykański mikrobiolog, Robert Guthrie. Obecnie, metoda suchej kropli krwi wykorzystywana jest głównie – choć nie tylko – w celu wykrycia wrodzonych wad metabolizmu jeszcze przed pojawieniem się pierwszych objawów choroby. Poza tym, znajduje ona zastosowanie m.in. w badaniu stężenia witaminy D, leków przeciwpadaczkowych.

Niestety, opisywana technika niejednokrotnie mylona jest z tzw. badaniem żywej kropli krwi czyli testem o niepotwierdzonej skuteczności, który – w odróżnieniu od badania suchej kropli krwi – nie ma praktycznie żadnej wartości diagnostycznej. Należy podkreślić, że badanie DBS umożliwia otrzymanie równie wiarygodnych wyników, co badanie z surowicy krwi. Stanowi ono swego rodzaju alternatywę.

Na czym polega test suchej kropli krwi?

W praktyce wykonanie testu suchej kropli krwi jest niezwykle proste i – co istotne – nie wymaga od pacjenta wizyty w punkcie pobrań. Z powodzeniem może być bowiem wykonane w zaciszu własnego domu, bez pomocy personelu medycznego. Samo badanie polega na nakłuciu opuszki palca przeznaczonym do tego lancetem, a następnie upuszczeniu kilku kropel krwi na bibułę filtracyjną określaną mianem karty DBS (karta posiada zaznaczone miejsca, na które należy upuścić krew). Teraz pozostaje już tylko wysuszyć pobraną próbkę, co w praktyce oznacza pozostawienie jej do wyschnięcia. Po upływie wyznaczonego czasu (2 – 4h w zależności od rodzaju użytej bibuły filtracyjnej) kartę DBS należy zapakować i odesłać w kopercie do laboratorium.

Zalety metody DBS

Znikome odczuwanie bólu

Jak widać na powyższym przykładzie, procedura wykonania badania suchej kropli krwi jest niezwykle prosta i wygodna. Nie wymaga osobistego pojawienia się pacjenta w punkcie pobrań i – w odróżnieniu od badania z surowicy krwi – nie pozostawia nieestetycznych śladów po nakłuciu. Wykonanie testu DBS wiąże się również ze zdecydowanie mniejszym bólem, niż ten odczuwany w momencie pobierania krwi z żyły znajdującej się w zgięciu łokciowym. Ma to niebagatelne znaczenie zarówno w przypadku dzieci, jak i osób dorosłych posiadających obniżony próg odczuwania bólu. Spore znaczenie ma także fakt, że ilość krwi wymaganej do wykonania testu DBS jest zdecydowanie mniejsza, niż w przypadku badania z surowicy krwi.

Wygoda

Test z powodzeniem może być dystrybuowany w formie niewielkiej paczki, dlatego stanowi idealne rozwiązanie dla pacjentów z utrudnionym dostępem do placówek medycznych, np.: mieszkających w sporej odległości od najbliższej placówki, czy też mających problem z samodzielnym poruszaniem się. W szerzej perspektywie, badanie suchej kropli krwi, stwarza możliwość ustanawiania opieki zdrowotnej na populacje trudno dostępne.

Prosty transport

Po wykonaniu testu i wypełnieniu kroplami krwi włośniczkowej zaznaczonych pól, bibuła filtracyjna musi zostać wysuszona. Jej suszenie nie wymaga użycia absolutnie żadnego sprzętu. Wszystko, co należy zrobić to pozostawić kartę DBS w temperaturze pokojowej przez 2-4h. Po upływie tego czasu, bibułę należy zapakować, a następnie odesłać w kopercie do laboratorium. Opisana powyżej procedura eliminuje konieczność chłodzenia pobranego materiału w czasie transportu. Naturalnie znacznemu uproszczeniu ulega również sam proces wspomnianego transportu. Szansa zniszczenia czy też zepsucia próbki jest bowiem o wiele niższa, niż w przypadku próbki pobranej w celu wykonania badania z surowicy krwi.

Nieskomplikowane przechowywanie

Próbki suchej kropli krwi cechują się wyjątkowo niskimi wymaganiami dotyczącymi przechowywania. Mówiąc wprost, nie wymagają one ani zagwarantowania konkretnej temperatury, ani też stworzenia odpowiedniego środowiska umożliwiającego ich przechowywanie. Wysoka stabilność analityczna idzie- w tym przypadku- w parze z minimalnymi wymaganiami przestrzennymi. W praktyce bowiem, bibuły filtracyjne zajmują znikomą ilość miejsca. Ma to ogromne znaczenia zarówno w przypadku laboratoriów o niewielkiej powierzchni.

Dodatkowo, próbki suchej kropli krwi mogą być przechowywane przez nieporównywalnie dłuższy czas niż próbki pobrane w celu wykonania badania z surowicy krwi. Szacuje się, że wypełnione karty DBS mogą być przechowywane w temperaturze pokojowej nie tylko przez wiele tygodni czy nawet miesięcy, ale wręcz lat! Naturalnie czas ich przydatności uzależniony jest od stabilności konkretnego analitu.

Zrównoważony rozwój

Test suchej kropli krwi w pełni wpisuje się w ideę zrównoważonego rozwoju zakładającą, że zaspokojenie potrzeb obecnego pokolenia w żadnym stopniu nie zmniejszy szans zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń. Krew pobrana na bibułę filtracyjną i wysuszona nie jest bowiem materiałem zakaźnym, w związku z tym może być ona wyrzucona do kosza na odpady zmieszane.

Przeczytaj także: